با افزایش چشمگیر حملات سایبری در سالهای اخیر، امنیت شبکه به یکی از اصلیترین اولویتهای راهبردی در سازمانهای دولتی و خصوصی تبدیل شده است. آسیبپذیریهای نرمافزاری، خطاهای پیکربندی و تهدیدات نوظهور میتوانند راههای نفوذ بالقوهای برای مهاجمان ایجاد کنند که در صورت بیتوجهی، خسارات گستردهای به بار خواهند آورد. در این میان، عملکرد اسکنر Nessus بهعنوان یکی از پیشرفتهترین و پراستفادهترین ابزارهای تحلیل امنیتی، نقش محوری در شناسایی و کنترل تهدیدات دارد.
Nessus که محصول شرکت Tenable است، با پوشش گستردهای از آسیبپذیریها در سیستمعاملها، تجهیزات شبکه، برنامههای کاربردی و محیطهای ابری، به سازمانها این امکان را میدهد که در کوتاهترین زمان ممکن نقاط ضعف امنیتی خود را شناسایی کنند. عملکرد اسکنر نسوس در اسکن خودکار، گزارشدهی دقیق و اولویتبندی تهدیدات، آن را به ابزاری ضروری در اکوسیستم امنیت سایبری تبدیل کرده است.
در این مقاله، به بررسی دقیق عملکرد Nessus، مزایا، محدودیتها و کاربردهای آن در فرایندهای امنیتی سازمانها میپردازیم؛ همچنین با ارائه آمار و بینشهای عملی، خواهیم دید که چرا Nessus یکی از انتخابهای نخست تیمهای امنیت اطلاعات در سراسر جهان محسوب میشود.
اسکنر نسوس چیست؟

Nessus یک اسکنر آسیبپذیری قدرتمند از شرکت Tenable است که برای شناسایی تهدیدات امنیتی در دستگاهها، سرورها، شبکهها، محیط ابری و برنامههای کاربردی استفاده میشود. این ابزار که ابتدا در سال ۱۹۹۸ بهعنوان یک پروژه متنباز معرفی شد، از سال ۲۰۰۵ به یک محصول تجاری تبدیل گردید و از آن زمان، عملکرد اسکنر Nessus به طور مستمر بهبود یافته است تا پاسخگوی نیازهای امنیتی پیچیدهتر سازمانها باشد.
عملکرد اسکنر نسوس در انجام اسکنهای خودکار و دقیق، شناسایی آسیبپذیریهایی نظیر نقصهای نرمافزاری، پچهای امنیتی ازدسترفته، بدافزارها، حملات منع سرویس (DoS)، رمزهای عبور پیشفرض و خطاهای پیکربندی را ممکن میسازد. این ابزار با ارائه هشدارهای امنیتی دقیق به تیم فناوری اطلاعات و بهرهگیری از الگوریتم اولویتبندی تهدیدات (Vulnerability Priority Rating – VPR) و پایگاهداده گستردهای از پلاگینها، امکان پیشگیری مؤثر از حملات سایبری و ارتقا سطح امنیت شبکه را برای سازمانها فراهم میکند.
انواع اسکنهای امنیتی در Nessus
عملکرد اسکنر نسوس شامل چندین نوع اسکن برای پوشش کامل تهدیدات است:
- اسکن شبکه (Network Scan): بررسی تمام دستگاههای متصل به شبکه برای یافتن نقاط ضعف
- اسکن برنامههای وب (Web Application Scan): شناسایی آسیبپذیریهایی مانند SQL Injection و XSS
- اسکن مبتنی بر احراز هویت (Credentialed Scan): انجام بررسیهای دقیقتر با دسترسی به اطلاعات داخلی سیستمها
- اسکن مدیریت پچها (Patch Management Scan): بررسی نرمافزارها برای شناسایی نسخههای قدیمی و نیازمند بروزرسانی
- اسکن دستگاههای موبایل (Mobile Device Scan): تحلیل امنیتی گوشیهای هوشمند و تبلتهای متصل به شبکه
ویژگیهای اسکنر نسوس
Nessus یک اسکنر آسیبپذیری قدرتمند است که برای شناسایی و مدیریت تهدیدات امنیتی شبکه استفاده میشود. عملکرد اسکنر Nessus در شناسایی سریع نقاط ضعف و ارائه هشدارهای دقیق، آن را به یکی از ابزارهای ضروری برای تیمهای امنیت سایبری تبدیل کرده است. این ابزار با انجام اسکنهای خودکار و دقیق، آسیبپذیریها را شناسایی کرده و به تیمهای امنیتی کمک میکند تا پیش از وقوع حمله توسط مهاجمان، نسبت به اصلاح آنها اقدام نمایند. در ادامه، به بررسی ویژگیهای کلیدی و عملکرد اسکنر نسوس در محیطهای شبکهای مختلف پرداخته میشود:
- اسکن جامع آسیبپذیریها: Nessus توانایی شناسایی نقاط ضعف در سیستمعاملها، نرمافزارها، تجهیزات شبکه و پایگاههای داده را دارد تا به تیمهای امنیتی کمک کند خطرات احتمالی را پیش از وقوع حملات شناسایی کنند.
- پایگاهداده گسترده پلاگینها: Nessus دارای هزاران پلاگین امنیتی است که به طور خودکار بهروزرسانی میشوند. این پلاگینها به بهبود عملکرد اسکن و کاهش زمان مورد نیاز برای ارزیابی آسیبپذیریها کمک کرده و امکان ایجاد پلاگینهای سفارشی برای نیازهای خاص سازمانها را فراهم میکنند.
- اولویتبندی هوشمند آسیبپذیریها (Predictive Prioritization): با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته، Nessus تهدیدات را بر اساس میزان خطرشان رتبهبندی کرده و با امتیاز VPR (از ۰ تا ۱۰) شدت آسیبپذیریها را مشخص میکند. این رتبهبندی کمک میکند تا تیمهای امنیتی بتوانند اولویتهای خود را مشخص کرده و سریعتر به تهدیدات حیاتی پاسخ دهند.
- ایجاد گزارشهای سفارشی: Nessus امکان تولید گزارشهای امنیتی در فرمتهای HTML ،CSV و XML را فراهم میکند که میتوان آنها را بر اساس نوع آسیبپذیری، میزبان یا کلاینت فیلتر و سفارشیسازی کرد.
- ارائه گزارشهای تحلیلی: عملکرد اسکنر نسوس بهگونهای است که میتواند گزارشهای دقیقی برای مدیریت امنیت و رفع مشکلات شناساییشده ارائه دهد و به تیمهای امنیتی این امکان را میدهد که عملکرد شبکه را بهبود بخشند.
- سازگاری با استانداردهای امنیتی: Nessus با استانداردهایی مانند CIS ،NIST و PCI DSS سازگار است که به سازمانها کمک میکند تا امنیت شبکه خود را طبق مقررات بینالمللی ارزیابی کنند.
- قابلیت اسکن احراز هویت شده (Credentialed Scanning): با استفاده از دسترسی معتبر، Nessus قادر به انجام اسکنهای عمیقتر و شناسایی آسیبپذیریهای پیچیدهتر است.
از آوریل ۲۰۲۳، Nessus بیش از ۷۶,۰۰۰ آسیبپذیری شناختهشده را پوشش میدهد. این ابزار به کمک بیش از ۱۸۵,۰۰۰ پلاگین که به طور منظم بهروزرسانی میشوند، آسیبپذیریها را شناسایی و اصلاح میکند. همچنین، Nessus با داشتن نرخ خطای مثبت پایین، گزینهای مناسب برای متخصصان امنیتی است که نیاز به جابهجایی بین مکانهای مختلف دارند.
علت استفاده از اسکن آسیبپذیری Nessus
بسیاری از سازمانها و متخصصان امنیت سایبری از Nessus برای ارزیابی آسیبپذیریها و کشف نقاط ضعف امنیتی در زیرساختهای خود استفاده میکنند. دلیل این انتخاب، دقت بالا و عملکرد اسکنر Nessus در شناسایی تهدیدات پنهان و اولویتبندی ریسکهاست که آن را به ابزاری کارآمد در فرایندهای مدیریت امنیت تبدیل کرده است.
همچنین، عملکرد اسکنر نسوس در اسکن مداوم و ارائه گزارشهای تحلیلی باعث شده تا این ابزار در طیف گستردهای از سناریوهای امنیتی قابلاستفاده باشد. دلایل اصلی استفاده از اسکنر نسوس عبارتاند از:
- اسکن آسیبپذیریها: Nessus قادر به شناسایی نرمافزارهای قدیمی و آسیبپذیر است که ممکن است به مهاجمان فرصتی برای سوءاستفاده از آنها بدهد. با شناسایی این آسیبپذیریها، سازمانها میتوانند اقدامات اصلاحی بهموقع انجام دهند.
- اسکن مبتنی بر احراز هویت (Credentialed Scanning): این ویژگی به Nessus اجازه میدهد تا با استفاده از اطلاعات ورود معتبر، اسکنهای دقیقتری انجام دهد. این نوع اسکن به عمق سیستم نفوذ کرده و آسیبپذیریهای پنهانتر و حساستر را شناسایی میکند که در اسکنهای معمولی قابلشناسایی نیستند.
- اسکن برنامههای وب: عملکرد اسکنر نسوس Nessus در شناسایی آسیبپذیریهای رایج برنامههای وب از جمله SQL Injection و XSS، آن را به ابزاری حیاتی در امنیت برنامههای تحت وب تبدیل کرده است. این نوع آسیبپذیریها میتوانند به مهاجمان اجازه دهند تا به دادههای حساس دسترسی پیدا کنند یا کنترل کامل سیستم را در اختیار بگیرند.
- تشخیص بدافزار: Nessus با بررسی فایلهای سیستمی، به شناسایی نشانههای وجود بدافزار در شبکه یا سیستمها کمک میکند. این ابزار قادر است بدافزارها را شناسایی کرده و به تیم امنیتی هشدار دهد تا اقدامات لازم برای جلوگیری از نفوذ بیشتر انجام شود.
پیشنهاد خواندنی: باج افزار چیست؟ چگونه از حملات باج افزاری جلوگیری کنیم؟
این ویژگیهای عملکرد اسکنر نسوس به سازمانها کمک میکنند تا:
- تهدیدات امنیتی را قبل از سوءاستفاده شناسایی کنند.
- ریسکهای امنیتی را کاهش دهند و وضعیت امنیتی خود را بهبود بخشند.
- پاسخگویی به حملات سایبری را افزایش دهند و نقاط ضعف حیاتی را شناسایی کنند.
- انطباق با استانداردهای امنیتی را بهبود دهند و احتمال جریمهها را کاهش دهند.
آیا به دنبال راهحلهای بهینه برای اسکن امنیت شبکه هستید؟
کارشناسان فروش ما آماده راهنمایی هستند.
پیشنهاد خواندنی: شناسایی حملات سایبری | چگونه حمله سایبری را شناسایی و منبع آن را پیدا کنیم؟
چه افرادی میتوانند از اسکنر Nessus استفاده کنند؟
اگر یک سازمان به دنبال حفظ امنیت شبکه و جلوگیری از آسیبپذیریهای رایج باشد، Nessus میتواند بهعنوان یک ابزار حیاتی در این راستا عمل کند. عملکرد اسکنر نسوس در شناسایی بهموقع تهدیدات و ارائه تحلیلهای دقیق امنیتی، آن را به گزینهای مناسب برای طیف وسیعی از کاربران تبدیل کرده است. گروههای مختلفی از کاربران میتوانند از این ابزار بهرهبرداری کنند، از جمله:
- متخصصان امنیتی: برای شناسایی و اصلاح آسیبپذیریها در سیستمهای IT
- مدیران سیستم و امنیت: برای بررسی زیرساختهای فناوری اطلاعات
- توسعهدهندگان نرمافزار: جهت اطمینان از امنیت برنامههای خود
- سازمانهای بزرگ: برای اسکن منظم شبکهها، سرورها و برنامهها و کدهای نرمافزاری پیش از انتشار
- شرکتهای خدمات ابری: برای ارزیابی امنیت محیطهای ابری و محافظت از دادههای حساس
- مشاوران امنیتی: برای انجام ارزیابی ریسک و بررسی تطبیق با استانداردهای امنیتی
پیشنهاد خواندنی: استفاده از Nessus برای اسکن آسیبپذیری | راهنمای جامع نحوه استفاده از نسوس برای اسکن آسیبپذیری در سازمانها
برای دریافت جدیدترین مقالات و بهروزرسانیهای تخصصی درباره امنیت شبکه و فناوریهای روز، کانال آیکو را در LinkedIn دنبال کنید!

مزایای اسکن آسیبپذیری Nessus
باتوجهبه افزایش آسیبپذیریهای امنیتی، سازمانها نیاز دارند سیستمهای خود را بهصورت مداوم بررسی و ایمنسازی کنند. Nessus ابزاری سریع و کاربرپسند است که آسیبپذیریها را شناسایی کرده و تهدیدات امنیتی را پیش از سوءاستفاده مهاجمان برطرف میکند. عملکرد اسکنر نسوس در اسکن دقیق، شناسایی نقاط ضعف پنهان و ارائه گزارشهای قابلانجام، آن را به انتخابی مؤثر برای تیمهای امنیتی در ارزیابی مستمر امنیت شبکه تبدیل کرده است.
این ابزار با بهروزرسانی مداوم پلاگینها و اسکنهای خودکار به مدیران امنیتی کمک میکند سیستمها را در برابر تهدیدات جدید ایمن نگه دارند. مزایا اسکنر نسوس Nessus عبارتاند از:
- کاهش هزینهها و زمان تحلیل امنیتی: اسکنهای خودکار و هوشمند باعث کاهش نیاز به بررسیهای دستی و تسریع فرایندهای تحلیل میشوند.
- اولویتبندی ریسکها: آسیبپذیریها بر اساس سطح تهدید دستهبندی شده و بر تهدیدات حیاتی متمرکز میشود.
- ارائه گزارشهای دقیق: ارائه گزارشهای سفارشیشده که به مدیران و سهامداران کمک میکند تا تصمیمات امنیتی بهتری اتخاذ کنند.
- امنیت فضای ابری: Nessus به ارزیابی امنیت زیرساختهای ابری کمک کرده و از نفوذ به این محیطها جلوگیری میکند.
- افزایش دقت در شناسایی تهدیدات: این ابزار احتمال خطاهای انسانی را کاهش داده و دقت شناسایی تهدیدات را بالا میبرد.
- انعطافپذیری بالا: امکان سفارشیسازی فرایند اسکن بر اساس نیازهای خاص هر سازمان را فراهم میکند.
- شناسایی آسیبپذیریهای پنهان: عملکرد اسکنر نسوس در شناسایی دقیق و عمیق آسیبپذیریها بهگونهای است که حتی تهدیداتی را که در بررسیهای دستی قابلشناسایی نیستند، تشخیص میدهد. Nessus قادر است این نقاط ضعف پنهان را شناسایی کرده و اطلاعات لازم را برای اصلاح آنها در اختیار تیمهای امنیتی قرار دهد.
- یکپارچگی با سایر ابزارهای امنیتی: این ابزار میتواند با سایر راهکارهای امنیتی سازمان یکپارچه شده و فرایند مدیریت امنیت سایبری را بهبود دهد.
برای مشاهده جزئیات بیشتر و بررسی ویژگیهای لایسنس Tenable Nessus، همین حالا کلیک کنید.
محدودیتهای اسکنر Nessus
با وجود کارایی و قدرت بالای اسکنر نسوس، باید توجه داشت که عملکرد اسکنر نسوس نیز با برخی محدودیتها همراه است که لازم است در فرآیند انتخاب و پیادهسازی این ابزار مدنظر قرار گیرد:
- عدم نظارت لحظهای: Nessus تنها اسکنهای مقطعی را انجام میدهد و برای نظارت بلادرنگ یا لحظهای مناسب نیست.
- امکان بروز خطای مثبت و منفی: ممکن است برخی آسیبپذیریهای غیرواقعی شناسایی شوند یا برخی تهدیدات واقعی نادیده گرفته شوند.
- نیاز به مدیریت اعتبارنامهها: برای اسکنهای مبتنی بر احراز هویت، لازم است اطلاعات ورود به سیستمها بهدرستی مدیریت شوند.
- مشکلات در اجرای اسکن: برخی تنظیمات امنیتی در شبکه میتوانند فرایند اسکن را مختل کنند.
پیشنهاد خواندنی: PAM 360 بهترین نرم افزار مدیریت دسترسی ویژه | چرا PAM 360 منیج انجین یکی از پرفروش ترین نرم افزارهای مدیریت دسترسی ویژه است؟
نحوه عملکرد اسکنر نسوس چگونه است؟

عملکرد اسکنر نسوس در شناسایی دقیق و خودکار آسیبپذیریها، نقش مهمی در آشکارسازی نقاط ضعف موجود در شبکهها و سیستمها ایفا میکند. این ابزار قادر است مشکلات پیکربندی، تنظیمات نادرست و تهدیدات ناشی از رمزهای عبور ضعیف را شناسایی کرده و هشدارهای لازم را ارائه دهد. علاوه بر این، Nessus با ارائه گزارشهای تحلیلی دقیق، به سازمانها کمک میکند تا آسیبپذیریها را بر اساس اولویت و سطح ریسک اصلاح کنند.
پیشنهاد خواندنی: تنظیمات امنیت شبکه برای تعطیلات | راهنمای جامع تنظیم تجهیزات امنیتی شبکه برای تعطیلات نوروز
اسکن دقیق و خودکار آسیبپذیریهای شبکه
یکی از قابلیتهای کلیدی Nessus، شناسایی نقاط ضعف موجود در شبکه سازمانی است. عملکرد اسکنر نسوس در این زمینه بهگونهای طراحی شده که میتواند با دقت بالا، سرورها، فایروالها، پایگاههای داده، دستگاههای IoT و سایر اجزای شبکه را بررسی کرده و آسیبپذیریهای ناشناخته را آشکار سازد.
شناسایی مشکلات پیکربندی و تنظیمات نادرست
بسیاری از تهدیدات سایبری ناشی از پیکربندی نادرست سیستمها و تجهیزات شبکه هستند. عملکرد اسکنر نسوس به گونهای طراحی شده که قادر است این موارد را با دقت بالا شناسایی کند:
- پورتهای باز ناخواسته
- خطاهای تنظیمات امنیتی
- رمزهای عبور ضعیف و پیشفرض
ارائه گزارشهای دقیق برای تصمیمگیری بهتر
یکی از ویژگیهای مهم Nessus، ارائه گزارشهای تحلیلی جامع است که عملکرد اسکنر نسوس در این بخش، به مدیران IT و کارشناسان امنیت امکان میدهد تا بر اساس دادههای واقعی، برنامهای مؤثر برای کاهش تهدیدات سایبری تدوین کنند.
ارزیابی و مدیریت اصلاح آسیبپذیریها
پس از شناسایی آسیبپذیریها، عملکرد اسکنر نسوس Nessus به گونهای است که به سازمانها کمک میکند تا بر اساس سطح ریسک هر آسیبپذیری، اقدام به اصلاح آن کنند. این قابلیت منحصر بهفرد عملکرد اسکنر نسوس به سازمانها امکان میدهد تا روی مهمترین تهدیدات تمرکز کرده و امنیت کلی شبکه را به طور مؤثری ارتقا دهند.
جمعبندی اسکنر نسوس
Nessus یک ابزار قدرتمند است که عملکرد اسکنر نسوس در اسکن آسیبپذیریها و مدیریت تهدیدات امنیتی سازمانها بسیار برجسته است. این ابزار با شناسایی تهدیدات، ارائه گزارشهای تحلیلی دقیق و کمک به اصلاح آسیبپذیریها، نقش کلیدی در تأمین امنیت شبکههای سازمانی ایفا میکند. با بهرهگیری از عملکرد اسکنر نسوس، سازمانها میتوانند ریسکهای امنیتی را به طور مؤثری کاهش داده، استانداردهای امنیتی را رعایت کنند و از حملات سایبری پیشگیری نمایند. بنابراین، اگر به دنبال راهکاری حرفهای و جامع برای نظارت بر امنیت شبکه سازمانی خود هستید، Nessus یکی از بهترین انتخابها محسوب میشود.
۸ پاسخ
آیا میتونم Nessus رو در محیط ابری cloud هم استفاده کنم؟
سلام و وقت بخیر. بله، Nessus قابلیت اسکن محیطهای ابری مثل AWS ،Azure و Google Cloud را دارد. پلاگینهای آن مرتب بهروز شده و با استفاده از credentialed scan میتواند بهصورت عمیقتر مخصوصاً روی منابع ابری حساس هم اسکن انجام دهد.
Nessus برای چه نوع سازمانهایی مناسبتره، آیا برای شرکتهای کوچک هم کاربردیه؟
Nessus هم برای سازمانهای بزرگ و هم کسبوکارهای کوچک مناسب است. چون رابط کاربری ساده و قابلیت تنظیم اسکنهای متناسب با نیاز سازمان دارد، حتی تیمهای امنیتی کوچک هم میتوانند از آن به راحتی استفاده کنند.
آیا Nessus میتونه با ابزارهای امنیتی دیگه که توی سازمان استفاده میکنیم یکپارچه بشه؟
سلام و وقت بخیر. بله، Nessus قابلیت ادغام با SIEM ها، سیستمهای مدیریت وصله (Patch Management) و ابزارهای DevOps رو دارد. این موضوع باعث میشود که اطلاعات آسیبپذیریها مستقیماً وارد جریان کار تیم امنیتی شده و تصمیمگیری سریعتر انجام شود.
آیا Nessus میتونه آسیبپذیری هایی که قبلاً توسط فایروال یا آنتی ویروس پوشش داده شدن رو هم شناسایی کنه؟
سلام و وقت بخیر. بله، Nessus مکمل فایروال و آنتیویروس است. این ابزار آسیبپذیریهایی مثل پورتهای باز، خطاهای پیکربندی، نرمافزارهای قدیمی و رمزهای عبور ضعیف رو شناسایی میکند که معمولاً توسط فایروال پوشش داده نمیشود؛ بنابراین نقش مهمی در لایههای عمیقتر امنیتی ایفا میکند.